بطور کلی استخراج انواع سنگ معدن طلا به دور روش عمومی روباز و زیرزمینی انجام می‌‌پذیرد. استخراج سنگ معدن از معادن روباز به مراتب سهل‌تر و با سرمایه‌گذاری و هزینه‌های عملیاتی کمتری قابل انجام می‌باشد. در حال حاضر حدود 65 درصد استخراج سنگهای طلادار در آمریکا از معادن روباز و 35 درصد از معادن زیرزمینی صورت می‌گیرد.
مهمترین عواملی که انتخاب بین روشهای استخراج روباز و زیرزمینی را تعیین می‌نماید، هزینه‌های استخراج و بازیافت سنگ معدن می‌باشند. در معادن روباز از آنجائی که هزینه باطله‌برداری و جدا نمودن باطله موجود در ذخیره جزء هزینه‌های استخراج محسوب می‌شود، لذا نسبت باطله‌برداری به سنگ معدن استخراجی بعنوان عامل مقایسه هزینه‌های استخراج محسوب می‌شود. لذا نسبت باطله‌داری به سنگ معدن استخراجی بعنوان عامل مقایسه هزینه‌های استخراج معادن روباز و زیر زمینی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
طلا بعنوان یکی از فلزات گرانقیمت و ارزشمند، علاوه بر مصارف زینتی آن، پشتوانه پولی در سیستم بانکی هر کشور می تواند در مهار تورم بسیار موثر واقع گردد. بنابراین شناسایی و اکتشاف ذخایر طلا حتی بصورت بر جا نیز تورم زداست. اما اثرات این مهم هنگامی نمود خارجی و قابل لمس مشهود خواهد داشت که بتوان عملیات فرآوری و استحصال آن را نیز از کانسنگ مربوط انجام داد.
در بسیاری از نقاط جهان، طلا هنوز توسط اشخاص معدنکاری شده و در محل به طلای خام قابل فروش تبدیل می شود. عمل فوق با فرآیندهای مکانیکی و دستی مانند لاوک شویی (جدایش گرانشی)، آسیا کردن و ملقمه سازی انجام می شود. ملقمه سازی بدین صورت انجام می شود که در آن یک دوغاب از کانه طلا دار خرد شده را بر روی ورقه های مسی جیوه- اندود عبور می دهند. ملقمه طلای حاصل را برای Scraping بطور دوره ای جدا می کنند. ذرات طلای بسیار ریزدانه را نمی توان با این روش ها جدا کرد و در بسیاری از موارد بویژه در برزیل، روش سیانوری را برای استحصال طلای بازماندی پیشنهاد کرده اند. وقتی که طلا در ماسه های رودخانه ای مساحت گسترده ای را بپوشاند. ماده معدنی را براحتی معدنکاری کرده، با لایروب های شناور فرآوری می کنند. برای نمونه، در سیبری و شمال قاره آمریکا از این روش معدنکاری استفاده می شود.
استخراج زیرزمینی
بیش از 90 درصد سنگهای معدنی طلادار کشورهای غربی سنگهای معدنی طلادار اولیه می‌باشد که عمدتا بصورت زیرزمینی استخراج می‌گردد. در آفریقای جنوبی و کانادا به ترتیب 100 درصد و 70 درصد معادن به طریقه زیرزمینی ولی در آمریکا حدود 5/3 درصد به روش زیرزمینی و بقیه معادن به روش روباز استخراج می‌گردند. در استخراج زیرزمینی شامل روشهای قدیمی و جدیدتر به شرح زیر طلا استخراج می‌گردد:
1- Drill and Blast
2- Cut and Fill Stoping
3- Shrinkage Stoping
4- Sub Level Stoping
5- Open Stoping
6- Square Set Stoping
بیشتر معادن زیرزمینی که به صورت رگه‌ای می‌باشند در اعماق زیاد (یک تا 4 کیلومتر) قرار دارند و در آفریقای جنوبی ماهیانه حدود 250 هزار تن سنگ استخراج می‌گردد، بیش از 125 کیلومتر تونل در سال حفاری می‌شود و بیش از 8000 نفر کارگر معدن دارد. رگه‌های طلادار این معدن در اعماق به ضخامت‌های 10-30 سانتمیتر قرار دارند.
مسائل مهمی که در استخراج زیرزمینی مطرح می‌باشد درجه حرارت بالا، ترکیدگی سنگ و مشکلات استفاده از دستگاههای مکانیزه می‌باشد. از آنجائیکه هزینه انتقال سنگ معدن از اعماق زمین تا سطح معادن رقم بزرگی از قیمت تمام شده استخراج را تشکیل می‌دهد. در این نوع معادن سعی شده است تا حتی الامکان جدایش سنگهای باطله از سنگ اصلی در زیرزمین انجام گیرد.
استخراج روباز
استفاده از روشهای مدرن و مکانیزه در استخراج سنگ معدن در معادن روباز متداول می‌باشد. از نظر ظرفیت معادن روباز طلانسبتا کوچکتر از معادن روباز می‌باشد و احتیاج به تجهیزات مکانیکی کوچکتری دارند، نمونه بارز این نوع معادن، کانسارهای cortez, carlin در آمریکا می‌باشد که از سالهای 1960 استخراج آنها شروع شده است.
هزینه استخراج هر تن سنگ معدن به روش روباز معمولا کمتر از نصف هزینه استخراج به روش زیرزمینی است و این نسبت حتی یا یک دهم می‌تواند تقلیل یابد. عوامل مهم که باعث پائین آمدن هزینه استخراج در معدن روباز می‌گردد شامل نسبت باطله‌داری معدن (Stripping-Ratio) ظرفیت استخراج و نوع سنگ معدن می‌باشد.
نوع ساده‌تر معادن روباز، معادن با سنگهای آبرفتی و بسیار نرم می‌باشد که برای استخراج آنها احتیاج به حفاری و آتشباری هم نیست. در این نوع معادن که نظیر آن در کشور روسیه زیاد می‌باشد با استفاده از دستگاههای بزرگ و متحرک (Dredge) ماده معدنی نرم استخراج و به محل بارگیری انتقال داده می‌شود. هزینه استخراج در این نوع معادن بدلیل اینکه حفاری و آتشبازی وجود ندارد به مراتب پائین‌تر از معادن روباز معمولی است.
روش روباز کانسارهایی بکار برده می‌شود که از نظر نزدیکی به سطح زمین در شرایط مناسبی قرار داشته باشد، در صورتی که کانسار در عمق و در فاصله بیش از حد اپتیمم از سطح زمین واقع باشد در این صورت بایسیتی به روش زیرزمینی استخراج گردد. حد بین انتخاب روش روباز و زیرزمینی با توجه به عمق کانسار و بر اساس محاسبه Stripping Ratio انجام می‌گیرد.
بطور کلی کاربرد روشهای مختلف در کانسارهای طلا بستگی کامل به نحوه تشکیل ماده معدنی و شکل رگه یا توده دارد. مثلا در کانسارهای رگه‌ای که معمولا در اعماق زیاد یافت می‌شوند به روش زیرزمینی (Cut & fill) استخراج می‌شوند. هر چه عیار در رگه بیشتر باشد عمق معادن قابل استخراج و پیچیدگی رگه می‌تواند افزایش یابد (عیار بیش از 10 گرم در تن و ضخامت رگه تا حداقل 20 سانتیمتر در معادن بسیار عمیق) در حالی که اگر عیار کاهش یابد (تا 3 گرم در تن) استخراج معدن بصورت زیرزمینی و نزدیک به سطح زمین خواهد بود. در کانسارهای توده‌ای و با رگه‌ای ضخیم که معمولا دارای عیار پائینی هستند. (تا میزان حداقل یک گرم در تن) معمولا ذخیره معدن زیاد بوده و امکان استفاده از دستگاه های مکانیزه و استخراج روباز بیشتر می‌باشد. این نوع کانسارها بدلیل عیار کم با روشهای ارزان قیمت نظیر شستشوی تپه‌ای (Head Leaching) استحصال می‌گردند.
منبع:tgju